روزنامه دیواری

C/2007 N3/Lulin تا حدود نیمه‌ی آبان ماه میهمان آسمان شب بود. در آن هنگام در شفق و گرگ و میش هوا پس از غروب خورشید قابل رصد بود. از اواسط آبان‌ماه با عبور خورشید از محدوده‌ی دنباله‌دار در حوالی صورت های فلکی عقرب و میزان از نظرها پنهان گشت و در مقارنه با خورشید قرار گرفت. اکنون حدود چند هفته‌ای است که از محدوده‌ی خورشید خارج شده و در حدود دو هفته است که وضعیت رصدی‌اش نسبتاً مساعد گشته است. وضعیت رصدی این دنباله‌دار با گذر زمان بسیار بهتر خواهد شد. همانطور که قبلاً اشاره شده بود قرار است احتمالاً به یک جرم بسیار مهم و جالب تبدیل گردد.

آخرین رصد این دنباله دار در روز 6 آبان در حالی که از قدر 8.1 می‌درخشید صورت گرفت. از آن پس از نگاه تیزبین رصدگران غایب گشت و پس از مقارنه اولین مشاهده‌ی موفقیت‌آمیز Lulin در روز اول دی‌ماه توسط یکی از رصدگران خبره با کمک یک دوچشمی 100*25 و در شرایط مزاحمت نور ماه انجام شد. قدر دنباله‌دار در آن روز 7.6 و قطر ظاهری آن حدود 2.5 دقیقه قوسی گزارش شد. خوشبختانه همان‌گونه که انتظار می‌رفت از اوایل سال جدید میلادی شمار گزارش‌ها افزایش چشمگیر داشته است.

در وضعیت کنونی دنباله‌دار کاملاً وارد صورت فلکی میزان شده است و در طی یک ماه آینده نیز در طول این صورت فلکی و در راستایی تقریبا موازی با دایرة‌البروج به سمت صورت فلکی سنبله در حرکت خواهد بود. Lulin هم اکنون از قدر حدود 7.3 می‌درخشد.

بنابر آخرین گزارش‌ها رویت این دنباله‌دار به هنگام صبح در شرایطی که ارتفاع نسبتا مناسبی در حدود 15 درجه دارد، میسر است. این دنباله‌دار هم اکنون با قطر ظاهری حدود 5 دقیقه قوسی  و پراکندگی سطحی DC=5 جرمی است که از لحاظ رصدی متوسط تلقی می‌شود. کسانی که با اجرام مسیه آشنایی دارند می‌توانند آن را یک مرتبه سخت تر از اجرام راحت مسیه تصور کنند. در این مدت احتمالا قدرش در محدوده‌ی 7 خواهد بود و قطر ظاهری نسبتا کوچک 5 دقیقه جرمی نه چندان بزرگ را به شما ارائه خواهد داد. با توجه به میزان DC، که هم اکنون در حدود 5 گزارش می‌شود  بایستی گفت که حالتی بین نقطه‌ای کامل و محو کامل است یا به عبارت بهتر با حرکت از مرکز با بیرون به طور یکنواخت کم‌نور می‌گردد.

بسته به ابزار رصدی شما (یک تلسکوپ متوسط نجومی، تلسکوپ کوچک نجومی یا دوچشمی متوسط و یا حتی از دوچشمی‌های ضعیف نجومی) آسمان مورد نیاز برای شکار Lulin متفاوت است.

برای تلسکوپ‌های متوسط نجومی به نظر می‌رسد که آسمانی با حد قدر 4.5 نیز برای رویت کافی باشد. فراموش نکنید که در اطراف شهرها با کمی فاصله گرفتن از آن حتی ممکن است شما به آسمان قدر 5 نیز دسترسی پیدا کنید. علاوه بر همه‌ی اینها ساکنان شهرهای نه چندان بزرگ حتی ممکن است به شرط افق تمیز و باز آن را در مکان مناسبی از شهر نیز شکار کنند.

اگر شما از تلسکوپی کوچک مثلا یک 5 یا 6 اینچ نیوتونی کمک می‌گیرید آسمانی با حد قدر بیش از 5 کافی به نظر می‌رسد. کافی است تلسکوپ را بردارید و به روستاها یا رصدگاه‌های نه چندان دور سفر کنید تا این دنباله‌دار زیبا را به دام اندازید.

اگر هم شما از آن دسته راصدانی هستید که با دوچشمی‌های 7 سانتی‌متری (70*15 یا 70*20) و کوچکتر قصد شکار Lulin را دارید توصیه می‌شود آسمانی مناسب بیابید و در انتظار طلوع آن بنشینید. جالب است بدانید که  طی دو سه روز اخیر تعداد گزارش‌های رویت به کمک دوربین واقعاً کوچک 50*10 بسیار افزایش یافته است. چه قدر خوب است که شما هم آسمانی مناسب بیابید و با چنین ابزارهای کوچکی افتخار شکار Lulin را نصیب خود نمایید.

فراموش نکنید که این دنباله‌دار به مرور درخشان تر می‌شود و تا حدود 2 ماه دیگر به حضیض مداری و اوج شکوه احتمالی خواهد رسید. ممکن است خیلی زود اوضاع بسیار بهتر و مساعدتر شود.  

برای پیداکردن دنباله‌دار می‌توانید از نقشه زیر یاری بگیرید. هر نقطه موقعیت دنباله‌دار را در ساعت 5:30 بامداد برای هر روز نشان می‌دهد.

جمله‌ی "تنها چیز قابل پیش بینی، غیر قابل پیش بینی بودنشان است" را نیز فراموش نکنید.

دیگر دنباله‌دار آسمان این شب‌ها که به برسی کوتاه آن خواهیم پرداخت، C/2006 OF2/Broughton است. این دنباله‌دار در 25 آذر ماه از حضیض خورشیدی عبور کرد. وضعیت این دنباله‌دار تاکنون نسبتا ثابت بوده و اکنون مدتی است که از حضیض عبور کرده و پیش بینی می‌شود به آرامی کم‌نور گردد. بنابر گزارش‌ها در هنگام حضیض تا حدود قدر 9.6 نیز درخشان شد. در هنگام اوج روشنایی با قطر زاویه‌ای حدود 3.5 دقیقه حتی برای بسیاری از راصدان نیمكره‌ی شمالی در تمام طول شب یک دنباله‌دار دور قطبی بود. راصدان رویتش را نسبتا ساده گزارش می‌کنند و در هنگام اوج درخشندگی، جرمی شبیه یا اندکی مشكل‌تر از اجرام مسیه‌ 65M و 66M در اسد بود. هم اکنون نیز اصلاً دیر نشده است و وضعیت رصدی بسیار خوبی دارد. تنها نکته‌ی مهم این است که دیگر مثل گذشته دور قطبی نیست. شما هم اکنون Broughton را در حوالی اربه‌ران خواهید یافت. دقیقاً پس از تاریکی هوا ارتفاعی کاملا عالی دارد. فقط وابسته به نوع ابزار رصدی خویش شاید بهتر باشد که صبر کنید تا ارتفاعش کمتر شود چرا که رصد در سرسو همیشه کار راحتی نیست.

بنابر آخرین گزارش‌ها این دنباله‌دار هم اکنون از قدر حدود 10.7 و با قطر زاویه‌ای حدود 3 دقیقه قوسی می‌درخشد.

برای رویت این دنباله‌دار بهتر است که شما با یک تلسکوپ نسبتا کوچک (مثلاً 5 اینچ) یا دو‌چشمی مناسب به رصدگاهی تاریک با آسمانی خوب بروید. گمان می‌کنم که اگر محلی را بیابید که قادر باشید در کهکشان‌های نه چندان سخت سنبله گشتی بزنید قادر به رویت این دنباله‌دار خواهید بود. حال اگر از ابزاری قدرتمند‌تر سود می‌برید شاید با آسمان‌های متوسط به بالا از حدود قدر 5 بالاتر نیز موفق به رویت آن گردید.

رویت این دنباله‌دار با کمی تلاش و پشتکار میسر است. این دنباله‌دار یک گزینه بسیار مناسب برای تمرین جهت آشنایی با دنباله‌دار‌های نه چندان درخشان آسمان است. یک تمرین بسیار عالی برای افزایش توانایی شما در رصد دنباله‌دار‌ها این است که کم‌نور شدن این جرم را دنبال کنید. Broughton به تازگی به ارابه‌ران وارد شده و مدت نسبتا زیادی تا اواسط سال بعد قابل تعقیب است. البته در آن هنگام دیگر کاملاً کم‌نور خواهد شد.

برای رصد Broughton می‌توانید از نقشه زیر کمک بگیرید. این نقشه موقعیت هر روز دنباله‌دار را در ساعت 7:30 شب به شما نشان می‌دهد.